PamiÄ™tnik znaleziony w wannie jest jednÄ… z najbardziej zagadkowych książek Lema. Czyta siÄ™ jak zabawnÄ… satyrÄ™ na przeżarty wiaroÅ‚omstwem Å›wiat nowoczesnego wywiadu, ale jak wszystkie teksty w Å›wiecie szpiegów – jest tekstem szyfrowanym. Uważny czytelnik odkryje tu krytykÄ™ totalitarnego paÅ„stwa, ale też parabolicznÄ… przypowieść o sytuacji czÅ‚owieka zagubionego w kosmosie znaków, które produkuje spoÅ‚eczeÅ„stwo, kultura, literatura, Å›wiat fizyczny i biologia. I tak groteska i drwina przemieniajÄ… siÄ™ niepostrzeżenie – w filozofiÄ™.